نویسنده: دولت مرادی
منابع خبری گزارش دادهاند که طالبان افغان و پاکستانی، با ایجاد شورای جدید مشترکی، بر همکاری با یکدیگر تاکید کردهاند. این شورا پنجعضو دارد و آنها تعهد کردهاند که باید طالبان افغان و پاکستانی، مبارزه مشترکی را برضد نیروهای خارجی در افغانستان انجام دهند. این شورا همچنین تعهد کرده است که دیگر در برابر نیروهای پاکستانی جنگ نکند.
این گزارش در حالی منتشر میشود که این روزها دولت افغانستان، ایالات متحده امریکا، سازمان ناتو و شماری از کشورهای غربی به طرح ایجاد دفتر سیاسی برای طالبان خوشبینی نشان دادهاند؛ اما تصمیم رهبر طالبان و ایجاد شورای جدید نشان میدهد که اگر طالبان در قطر هم دفتر ایجاد کنند، از مسیر اصلی خویش که ادامهی جنگ در افغانستان است، خارج نخواهند شد.
آنگونه که در رسانهها بازتاب یافته است، در اعلامیهای که در مناطق قبایلی افغانستان و پاکستان منتشر شده، آمده است که طالبان افغان و پاکستانی شورای پنجعضویی را ایجاد که تعهد کردهاند که بهگونهی مشترک، برضد نیروهای خارجی در افغانستان مبارزه میکنند. این شورای پنجعضوی همچنین تعهد کرده است که حملات انتحاری و کشتار افراد بیگناه را در مناطق قبایلی پاکستان خاتمه میدهند. جالب این است که در پیوند به تعمیم ممنوعیت کشتار افراد بیگناه در افغانستان چیزی گفته نشده و فقط تاکید بر این صورت گرفته است که افراد بیگناه در مناطق قبایلی پاکستان کشته نشوند.
در خبرهای منتشرشده در این مورد آمده است که در ایتلاف جدیدی که در منطقه قبایلی پاکستان و زیر بینی دستگاههای امنیتی پاکستان اعلام وجود کرده است، علاوه بر گروه طالبان تحت رهبری ملا محمدعمر، گروه مولوی نذیر، فعال وزیرستان جنوبی، گروه حکیمالله محسود و مولانا ولیالرحمان که هر دو از اعضای گروه تحریک طالبان پاکستاناند، شبکه حقانی و گروه حافظ گلبهادر شامل میباشند.
خبرنگاران فعال در مناطق قبایلی پاکستان که اعلامیهی منتشر شده طالبان در این منطقه را خواندهاند، گزارش میدهند که فردی بهنام احسانالله که سمت سخنگوی طالبان پاکستان را عهدهدار میباشد نیز خبر متحد شدن پنج گروه تندرو پاکستانی با گروه طالبان را تایید کرده است. آنگونه که از شواهد بر میآید، این توافق و ایتلاف به این هدف صورت گرفته که شدت حملات طالبان و گروه ایتلافی در افغانستان متمرکز شود. این تحرک به این خاطر صورت گرفته که رهبران طالبان خوشبین شدهاند که با تطبیق پروسه مسوولیت امنیتی و قریب به قطعیشدن خروج سربازان ناتو، این گروه میتواند در سایهی حمایت شورای ایتلافی که ایجاد شده، بر دولت کابل فایق آید و قدرت را دوباره در افغانستان قبضه کند.
این ایتلاف از چند جهت قابل توجه میباشد و میتواند پیامهای هشدارآمیزی نیز داشته باشد. یکی از زاویههایی که باید در پیوند به این ایتلاف به بحث گرفته شود، این است که دیده میشود این تحرک از سوی گروه طالبان در حالی رویدست گرفته شده است که جامعهی جهانی و دولت افغانستان سعی میکنند تا با سیاسی ترسیم کردن گروه طالبان، این گروه را به گفتگوهای سیاسی برای حل اختلاف با دولت کابل و نیروهای خارجی در افغانستان تشویق کنند. در راستای این طرح، تصمیم گرفته شده است که دفتر سیاسی برای طالبان در شهر دوحه، مرکز قطر، ایجاد شود.
از سویی دیگر این موضوع از این جهت نیز قابل توجه میباشد که دیده میشود این تحرکات بهوسیلهی گروه طالبان و گروههای تندرو همسو در قلمرو پاکستان صورت میگیرد. در حالیکه دولت پاکستان مدعی است که برای کنترول بر اوضاع این منطقه هشتاد هزار نیروی نظامی خود را در این مناطق مستقر کرده است، دیده میشود که طالبان، با آسودگی خاطر، دست به ایجاد ایتلاف میزنند و دولت پاکستان بدان واکنش نشان نمیدهد. این در حالی است که دولت پاکستان به تحرکات تعقیبی نیروهای ناتو در قلمرو خود واکنش نشان میدهد و از سویی دیگر هرازگاهی بهنامهای مختلف مرزهای داخلی افغانستان را راکت باران میکند، چشمپوشی در برابر اینگونه فعالیتهای طالبان پرسشبرانگیز است.
تنها توجیهی که در این خصوص میتوان داشت، این است که این طرح از سوی سازمان استخباراتی اردوی پاکستان، آیاسآی، سازماندهی شده باشد تا بتواند از پیادهشدن اندیشههایی که دولت افغانستان، ایالات متحده امریکا و طرفداران ایجاد دفتر سیاسی در قطر بهدنبال آن میباشند، جلوگیری کند و جلو رفتن رهبران طالب به قطر را بگیرد. اگر این فرضیه درست باشد، به این معناست که پاکستانیها هیچ علاقهای به تامین ثبات و امنیت در افغانستان ندارند؛ بلکه سران اسلامآباد در تلاش میباشند تا از اوضاع موجود استفاده کنند و با تشدید بحران در افغانستان به سودجویی دوجانبه و امتیازگیریهای خود ادامه دهند.