فردوس «کاوش» نوشت:
سوال تكراري
چرا درجنگ هاي تنظيمي كابل پسر هيچ رهبر جهاديست تنظيمي كشته نشد؟ آنانی كه موج هاي مردمي را به نام تنظيم و قوم به جان هم انداختند و كابل را ويران كردند، چرا "فضيلت مرگ مقدس" را براي پسر/ پسران خود نخواستند؟
اکرام الدین «اندیشمند» درپایانۀ سوال بالا چنین نوشت: رهبران را بگذار، جواب اين سوال را از هم نسل خود درياب كه جرا اين ها دنبال فرزندان رهبران مي روند و براي ان ها كف مي زنند؟
جامعه سنتي كه شهروندي و مدنيت سياسي در ان هنوز شكل نكرفته و فرديت كه نتيجه فرايند شهروندي و مدنيت است بوجود نيامده، وضع اجتماعي همين گوننه است.
اين جامعه، جامعه ارباب رعيتي است، نه جامعه شهروندي و مدني. كسي اين جا شهروند نيست، همه رعيت و تابع هستند.
ببنيد، براي يك تجمع و مظاهره مدني در بايتخت بنج مليوني فقط جند صد نفر جمع مي شود.
نسل ديروز براي رهبران كشته شدند، نسل امروز در ركاب و خدمت فرزندان رهبران هستند.
فقر اقتصادي، فقر فرهنكي، عقب ماندكي هاي عميق اجتماعي ، افغانستان را سال هاي طولاني ديكر در اين دايره باطل نگهميدارد.