برشی از کتاب « دربار تنهایی» - اسرار زنده گی شاه امان الله در روم و زوریخ
فصل دوم، برگ 46 - رزاق مأمون
شاه در نخستین فرصت، با یک کاروان 22 نفری اهل بیت و خدمتکاران، به روم وارد شد. ایشان پیشاپیش ترتیبات زنده گی در دیار تبعید را در مسیر راه از قندهار تا روم پیش بینی کرده بود. چنان که مقداری از جواهرات سلطنتی به هنگام تبدیل شدن به لیر ایتالیایی برای جوهر شناسان جاذبه آفریده بود.
اول، کاخ 24 اتاقی مجللی را در قلب شهر خریداری کرد که اکنون محل سفارت نایجیریا است.
اول، کاخ 24 اتاقی مجللی را در قلب شهر خریداری کرد که اکنون محل سفارت نایجیریا است.
شاه به هدف راه اندازی تجارت از طریق خرید وفروش موتر های مدل نو و تاسیس مجتمع های بازرگانی، از خزانۀ شاهی استفاده می کرد. مشارالیه، باری یک قسمت از جواهرات بسیار گران بها را به مزایده ( آکشن) گذاشته بود. اما حادثه ای پیش آمد که به خیر گذشت. نشریه امریکایی اوکلند تریبیون درین زمینه گزار ش داد:
بخش زیادی از جواهرات ملکیت امان الله شاه سابق افغانستان که دو ماه پیش از نزد جواهر فروش مفقود شده بود امروز از سوی پلیس روم در یک کارگاه کوچک در عقب شهر واتیکان پیدا شد. کانتی یک سارق گوژپشت که فردی شناخته شده در محله است جواهرات را در زیر کف اتاق ورکشاپ دفن کرده بود. جوهرات شامل یک جوره گوشواره مربوط خواهر امان الله، نگین تکی الماس، گردن بند الماس، دو سیت سنجاق سینه یاقوت و یک انگشتر زمرد سبز است. آقای مینی چینی جواهر فروش با دیدن جواهرات یافت شده فوراً آن را تشخیص داد که یک گروه دزدان مسلح به سردمداری سر دزد مسلح به زور از وی گرفته بودند.
جزئیات خبر درنشریه دی مونیتورینگ پیگری شد؛ بدین شرح:
پنجشنبه ۱۹ جون ۱۹۳۰
به ساعت ده صبح روز آفتابی در روم دو مردی که یکی خودش را کاپیتان و دیگرش خود را سر گروه پلیس جا زده بودند، داخل مغازه جواهر فروشی شده و دروازه را بستند. یکی از آن ها برگه تفتیش از جیب برکشیده به صاحب مغازه نشان داده و دیگرش جواهرات را- شامل چندین سنگ قیمتی مربوط شاه امان الله شاه سابق که به مزایده گذاشته شده بود، از صندوقچه ها بیرون آورده تا وقت فرار از مغازه دم دستش باشد.
شاه سابق افغانستان به خاطر نیاز مالی بخش اعظم جواهرات شاهی را به فروش رسانید. این قضیه زمانی فاش شد که خبر سرقت جواهرات خانواده امان الله اشتهار یافت. جواهر فروشی که جواهرات را خریده بود به نقل از امان الله گفت که جواهرات مذکور بخشی از خزانه شاهی بوده است. وی گفت که بهای جواهرات را به صورت نقدی برایش بپردازد. شاه پیشین افغانستان گفت: « ضرورت ما به پول در دیار تبعید نسبت به جواهرات بیشتر است. جواهرات شامل انگشترها، گردن آویز ها و نگین تاج شاهی، دست بند های مزین با احجار و مروارید های کمیاب، الماس های دراندازه های کلان، سکه، زمرد های سبز بسیار ارزشمند بوده است.
اما ماجرا، تازه آغاز شده بود.... ادامه دارد