همان بهتر که دین از سیاست (و سیاست از هنر) جدا باشد

 دکترصبورالله سیاهسنگ

احمد شاملو

فاشیست؟ کمونیست؟ 

سوسیالیست؟ انارشیست؟ یا بی‌طرف؟

مسعود خیام که کتاب «احمد شاملو: عکس فوری» را منتشر کرده، می‌گوید: "شاملو ابتدأ فاشیست بود، چون در آغاز فعالیت‌هایش از  آلمان که با انگلیسی‌ها می‌جنگید، طرف‌داری می‌کرد. حتا زمانی می‌خواست با یک نارنجک پل ورسک را که قطار انگلیسی‌ها از آن می‌گذشت، منفجر کند یا با یک تفنگ سرپُر می‌خواست برود جلو انگلیسی‌ها را بگیرد. بعد از گرایش به فاشیزم، کمونیست شد. در شروع، سوادش در دنیای چپ و کمونیسم زیاد نبود. بعدها چپ مترقی و سوسیالیست ‌شد. سپس به آنارشیزم روی ‌آورد. شاملو در آخر تمام این‌ها را کنار گذاشت و خود را از همه ایزم‌ها رها کرد".

آیا این گزارش دروغ است؟ آیا همسایه نیز از هرکه خوشش نیاید، برایش از "فاشیزم، کمونیزم، سوسیالیزم و انارشیزم" قفس می‌بافد و در پایان می‌گوید: پرواز کرد و به رهایی رسید؟ 

آیا همه ایزم‌ها را رها کردن یعنی "بی‌طرف" شدن؟ اگر بی‌طرف بودن خوب است، چرا انقلابیون چپ شاملو را دوست دارند؟ و اگر بی‌طرف بودن بد است، چرا انقلابیون چپ شاملو را دوست دارند؟

جایی خواندم: اگر پای من به گیلاس آب بخورد، پدرم می‌گوید: کور هستی؟ نمی‌بینی که در پیش پایت چیست؟ اگر پای پدرم به آن بخورد، با فریاد و خشونت می‌گوید: کور هستید؟ گیلاس آب را کدام جانور چارپای در پیش پای می‌گذارد؟

همان بهتر که دین از سیاست (و سیاست از هنر) جدا باشد.